Tips en Reviews
Tips en aandachtspunten
Over Tankdrums, Tongdrums, Tongpans en Handpans valt erg veel te vertellen. Ik ga mij beperken tot de eerste aandachtspunten voor je besluit om er één aan te schaffen.
De Hang was de eerste handpan die gemaakt is in 2000 in Bern, Zwitserland.
Daarna volgden vele andere merken en intussen is het een heel uitgebreid aanbod geworden, wereldwijd, door de jaren heen.
Luisteren en uitproberen
Sinds ik via een advertentie een tongue drum beluisterde, heb ik veel muziek van allerlei merken en formaten tankdrums, tongue drums, tonguepans en handpans beluisterd.
De verschillen zijn enorm te noemen, niet alleen per formaat, ook per merk, per toonladder en de diversiteit in het aantal tongen dat de drum telt. Naast het aantal tongen is ook de vorm van de tongen bepalend voor het geluid, evenals insnedes in de tongen die voor boventonen zorgen. Dan heb ik over de kwaliteits- en prijsverschillen nog niet gesproken.
Er zijn aardig klinkende goedkopere drums op de markt. Echter is er ook het nodige te koop dat niet goed gestemd is. Goedkoop is vaak duurkoop.
Uitzonderingen daar gelaten. Die zijn er ook onder de Chinese producten. Een tongdrum uit een fabriek heeft een geheel andere kwaliteit dan een handgemaakte! Over het algemeen kan je beter wat langer sparen voor een beter exemplaar. Het kwaliteitsverschil laat zich duidelijk horen.
Ken je iemand die al een tongue drum, tonguepan of handpan heeft? Vraag dan of je daar een keer het instrument mag proberen of ga naar een winkel die demo exemplaren heeft staan, zodat je diverse opties goed kunt vergelijken.
Dit laatste heeft mij de nodige inzichten gegeven over kwaliteitsverschillen, ook in verhouding tot de prijs van de betreffende drum.
Als je de kans hebt om het in een winkel te proberen is dat veel meer waard dan alleen online veel luisteren en aansluitend bestellen.
Kun je niet anders dan online bestellen, zorg dan dat je recht hebt op het retour zenden van je gekochte product als je dit bij een webwinkel doet!
Ook (grotere) winkels hebben niet alleen maar kwaliteitsdrums in hun aanbod. Zoek daarom online al uit welke merken van goedkopere (en grootschaliger) producenten zijn. Neem bij een demo ook de tijd om een duurder exemplaar te bespelen. Luister naar de verschillen in klank en zuiverheid.
Tweedehands
Als je nog twijfelt, kijk dan naar je beschikbare aankoopbedrag om met een tweedehands tongdrum of tongpan te beginnen. Zo kun je toch eerst testen of het een hobby is die bij jou past, aansluitend kun je dan sparen voor iets van betere kwaliteit en kun je ook jouw eerste exemplaar nog weer te koop aanbieden als je dat wilt.
Er zijn ook online winkels die B-keus instrumenten verkopen. Deze zijn gecontroleerd en in prima staat als het gaat om muziek maken.
Ze zijn bijvoorbeeld retour gekomen, als demo gebruikt in de winkel, de verpakking is beschadigd of er mist een onderdeel aan, hoewel dit niet de kwaliteit van het instrument en de muziek die eruit klinkt beïnvloedt.
Een B-keus instrument kan daarom voor duurdere merkproducten een betere keuze zijn, omdat de garantie van het product en de mogelijkheid om het retour te sturen nog geldig zijn.
Ook bij een tweedehands aankoop is het goed om kritisch te zijn vóór de aankoop.
* Vraag naar informatie over het instrument, wat kan de verkoper je erover vertellen?
* Heeft deze kennis over het aangeboden instrument?
* Biedt deze aanvullende informatie / geluidsmateriaal van het aangeboden instrument ? Of is deze alleen uit op het snel verkopen?
Denk ook aan: het instrument persoonlijk ophalen en het instrument ter plekke nog te proberen. Zo weet je of het goed klinkt, of het bij je past.
Ga je naar iemand toe? Neem dan eventueel ook een vriend of vriendin mee, twee horen meer dan één. Word je er helemaal blij van, dan is dat fijn! Twijfel je nog? Dan kun je nog besluiten om van de aankoop af te zien.
Bedenk wat je wensen zijn, wil je er thuis op spelen, wil je je instrument onderweg mee kunnen nemen, in de natuur het bespelen? Wil je er op een feestje op kunnen spelen of juist samen met anderen musiceren? Dit alles telt mee in de keuze die je maakt.
Handgemaakt
Ook in Nederland (en breder: in Europa) zijn er handpanmakers, over het algemeen geldt dat de tongpans en handpans prijzig zijn. Handgemaakte producten daar hangt een prijskaartje aan.
De kwaliteit van je instrument is ook overeenkomstig. Vaak geldt voor de aanschaf van een handpan dat er sprake is van een wachtlijst.
De makers van tongpans hebben vaak een beperkt aantal standaard opties op voorraad en maken op bestelling hetgeen gevraagd wordt, de levertijd is per maker verschillend.
Ik zal een aparte lijst toevoegen van diverse adressen in Nederland waar je tankdrums, tongdrums, tongpans en handpans kunt kopen.
Elk adres heeft zo zijn eigen specialiteiten, kijk wat in je buurt is en waar jij je prettig bij voelt.
Daarnaast zijn er veel internationale makers, waarbij ik persoonlijk de kwaliteit van de Russische makers voortreffelijk vind, al zijn er in meer Oost-Europese landen heel goede instrumentbouwers te vinden.
Als je besluit om toch online in het buitenland te kopen, zorg dan dat je een geluidsopname kunt beluisteren zodat je gericht een keuze kunt maken uit het aanbod. Sommige makers bieden naast een virtuele speler op hun website ook een filmpje aan voor zij je hun product toesturen, zodat je je akkoord kan geven voor het instrument verzonden wordt.
Handkracht of kloppers/stokken
In principe wordt het instrument met de hand gespeeld, er zijn echter ook leveranciers die stokken met rubberen bollen meeleveren of stokken met vilten kloppers.
Recentelijk zag ik in de opname van een handpanspeler voor een gerenommeerd merk, dat de handpanspeler speciale handschoenen droeg om geen vlekken of vingerafdrukken op de handpan achter te laten.
Persoonlijk ben ik meer gecharmeerd van de vilten kloppers die er ook in allerlei soorten, maten en prijzen zijn. Ook daarvoor geldt daarom: kijk wat jij prettig vindt, zowel hoe het in de hand ligt als hoe het klinkt!
Mis je wat kracht in je handen door omstandigheden? Dan maakt het inzetten van stokken of kloppers dat je toch het optimale geluid uit je instrument kunt halen.
Heb je geen mogelijkheden om de dure kloppers te kopen? Probeer dan je rubberen bollen te bekleden met bijvoorbeeld één of twee laagjes vilt die je afbindt onder de dop. Zo kun je een fijner geluid produceren.
Online kopen?
Er zijn diverse muziekwinkels die zowel in een winkel als via hun webshop instrumenten verkopen, veelal hebben zij in hun filialen van diverse producten een demo model aanwezig waarop jij kunt spelen.
Bol.com verkoopt van alles maar is geen muziekwinkel. Je kunt er geen advies krijgen.
Wel kun je er informatief kijken voor producten van bepaalde merken / producenten of prijzen vergelijken.
Echter als het om garantie gaat raad ik je aan het liever rechtstreeks van de producent kopen, zodat je ook met de garantietermijn zeker van je zaak bent als er iets met het instrument mocht zijn. (Zeker als hierover in de informatie bij het product niets vermeld staat)
Persoonlijk ben ik niet onder de indruk van de kwaliteit die via Amazon wordt verkocht. Of je moet echt voor een merkproduct gaan, maar vergelijk dan de prijzen ook online! Dat loont de tijd en moeite.
Gebruikte instrumenten van topkwaliteit kopen is soms op Ebay of Marktplaats goed te doen, echter let op, ook daar worden af en toe enorme prijzen gevraagd. Houd ook rekening met het land van herkomst, zodat je niet voor onverwacht hoge kosten als invoerrechten komt te staan. Binnen de Europese Unie betaal je geen invoerrechten, maar voor een product uit Engeland gelden wel invoerrechten.
Datzelfde geldt voor Rusland, de Verenigde Staten etc.
Etsy is een platform van makers van allerlei ambachtsproducten. Daar is veel goeds en moois te vinden van wereldwijde ambachtslieden. Al zitten daar intussen ook al verkopers tussen die alleen uit China geïmporteerde goedkope handpans verkopen. Blijf ook op Etsy dus alert!
Ook daar geldt als aandachtspunt het invoerrechten verhaal, verzendkosten staan daar naast de vraagprijs wel vermeld, maar van invoerrechten kan niemand je tevoren een goede indicatie geven.
Eigen ervaringen
Mijn eigen ervaring is hierbij dat indien de verkoper de prijs inclusief verzendkosten vermeldt, hierdoor je invoerrechten veel hoger uitvallen dan dat je een prijs voor je product betaalt met gespecificeerde verzendkosten.
Ik heb daarom ervoor gekozen om tongpans en tongdrums te vergelijken als ik iets wilde aanschaffen.
Reviews / eigen ervaringen
Er is, ook in Nederland veel te vinden op dit gebied. Per kopje vindt u mijn ervaringen.
Online prijzen vergelijken loont zeker, vergeet ook niet om te kijken op verkoopsites of je tweedehands aan een merkartikel kunt komen.
Onder de naam You Tube vindt u ook een fotolijst van de verschillende drums waarmee ik al opnamen heb gemaakt.
Stiggelbout Slagwerk - Groningen
Deze muziekwinkel heeft een breed aanbod op muziekgebied. Ze verkoopt ook de nodige toebehoren. Zij hebben ook verschillende merken tongdrums, tongpans en handpans in hun assortiment.
Hier heb ik gunstig geprijsd mijn RAV Labs, speciale stokken met verschillende hardheden als kloppers, gevonden.
Vlotte verzending, ik had ook nog kleine toebehoren gekocht, prima kwaliteit!
Lidah Drums - Badhoevedorp
Zij werken samen met een werkplaats op Indonesië waar de door hen verkochte tongdrums en handpans gemaakt worden. Er is de mogelijkheid om op afspraak langs te komen om tongdrums of handpans te proberen alvorens ze te kopen. Ze hebben geluidsopnamen op hun website staan van de aangeboden modellen, waardoor je je al een beeld kunt vormen. Ook heb je 30 dagen recht van retour.
Met Lidah Drums zelf heb ik alleen mailcontact gehad, er ging een paar dagen overheen, maar ik kreeg wel antwoord op mijn vragen.
Mijn drum van Lidah Drums, Zephyr Series in Equinox stemming heb ik tweedehands gekocht op Marktplaats. De drum is prima. De meegeleverde originele stokken vind ik vrij hard, waardoor het geluid niet mooi tot zijn recht komt.
Met de hand bespelen gaat mij sowieso moeizaam af bij een aantal tongdrums. De drum van Lidah is er daar één van. Mede daarom bespeel ik deze met de RAV Labs om toch stokken met zachtere uiteinden te hebben.
Het geluid dat dán uit deze drum komt is geweldig en maakt me blij.
Eigen opname: https://www.youtube.com/watch?v=tORvUV-kks4&t=14s
Bax Music - diverse filialen in Nederland
Dit is een muziekwinkel welke diverse tongdrums, tongpans en handpans in zijn aanbod heeft. Alsmede toebehoren. Tevens zijn zij breed gesorteerd op muziekgebied. Per filiaal kan je online inzien welke demo-mogelijkheden er zijn.
Ik heb in Apeldoorn een tongpan van Sound Watching Drum als demo mogen bespelen. Daar had ik positieve ervaringen met het personeel dat mij hielp.
Ik heb er diverse tongdrums, een tongpan én een handpan bespeeld om een goed beeld te krijgen van de verschillen in geluid en kwaliteit.
De verzending van de gekochte drum is vlot verlopen, ik was alleen wel verbaasd dat de tongpan slechts in bubbelfolie en plastic is verzonden.
Gelukkig is een tongpan minder gevoelig voor ontstemd raken dan een handpan, dat neemt niet weg dat ik voor een muziekwinkel het een ongebruikelijke manier van verzenden vind. Andere winkelketens gebruiken ook dozen om de gekochte producten in te verzenden.
De kwaliteit en het geluid van de Sound Watching Drum zijn geweldig. De tongpan zelf is prima. Hij heeft het uiterlijk van een handpan maar tevens inkepingen op de plaats van de slagvlakken van de handpan.
De kwaliteit van de door mij bespeelde tongdrums - van duurdere merken als Terré, Meinl - deden mij de wenkbrauwen fronsen om het geluid dat zij lieten horen. Onder duurdere merken schaar ik dan bedragen rond of net over de 200 euro.
Blijf dus altijd kritisch en probeer een instrument uit als je het in een winkel kan kopen is mijn advies.
Met deze tongpan heb ik nog geen opnamen in de natuur gemaakt.
Hluru - gekocht via Ebay en Amazon
Van Hluru heb ik twee verschillende tongdrums, een van 15 cm doorsnee met zes tongen in C majeur (paars) en een van 25 cm doorsnee met 8 tongen in A Akebono, een Japanse toonladder (smaragdgroen).
De kleine tongdrum kocht ik om specifiek ermee te willen reizen, makkelijk mee te nemen in een rugzak. Deze kocht ik via Ebay. Het gaat om een tongdrum met koper erin verwerkt. Hierdoor is de klank voortreffelijk. De zes tongen maken de muzikale mogelijkheden wat kleiner. Toch ben ik nog steeds erg blij met deze handzame mini-tongdrum.
Eigen opname met C majeur 5,5 inch tongdrum: https://www.youtube.com/watch?v=0L0tJA7iOm8&t=76s
Ook de A Akebono die ik langere tijd had in mijn bezit had, waarmee ik ook opnamen heb gemaakt op verschillende plekken in de natuur, was voorzien van koper. Het geluid klinkt daardoor voller en de tongen trillen afzonderlijk. Deze A Akebono drum was de uitzondering bij Amazon wat mijn aankopen betreft.
Eigen opname met A Akebono: https://www.youtube.com/watch?v=1OW6G0E7GOg
Heb je een goedkoper materiaal (Hluru levert drums van klasse A tot en met D) dan trillen de andere tongen meer mee. Dat klinkt totaal anders. Minder zuiver.
Lees dus altijd goed van welk materiaal de drum is gemaakt vóór je tot aankoop overgaat. Ook bij een merk als Hluru! Bezoek eventueel de Hluru website om zeker te weten welk type tongdrum onder de A en B klasse vallen.
Wat bestellingen via Amazon betreft heb ik minder goede ervaringen. De drums kan je niet altijd beluisteren. Dat is een absoluut manco. Eén keer kocht ik een drum in D Majeur welke op het filmpje prima klonk. Bij aankomst bleek ik een heel andere drum te ontvangen in matte kleur en de andere tongen trilden duidelijk mee. Men plaatst meerdere kleuren drums onder die advertentie, doet voorkomen of ze allemaal gelijk zijn in kwaliteit. Dit is echter niet het geval in vergelijking met het te beluisteren en bekijken filmpje.
Goedkopere drums op Amazon zijn veelal van Chinese makelij en daarmee massaproductie. De kwaliteit van de in massa gemaakte drums is verre van goed. Je kunt er wel mee bekijken of een tongdrum op zich iets voor je is, vervolgens zul je als dat zo is, toch een betere kwaliteit willen aanschaffen om er écht plezier in te houden om op het instrument te spelen.
Op Etsy, in principe een handelsmarktplaats voor handgemaakte producten, kun je de nodige tongdrums, tongpans en handpans vinden. Toch heb ik gemerkt dat ook daar de Chinese exemplaren hun intrede hebben gedaan. Het blijft dus goed om alert te zijn. De goedkope exemplaren zijn ook daar veelal de in massa gemaakte.
Op You Tube zijn verschillende professionals én amateur musici te vinden die vergelijkingen laten horen tussen verschillende merken tongdrums en handpans.
Daar kun je de verschillen goed horen en daarna een beslissing nemen of je voor een dergelijk goedkoper instrument wilt kiezen of toch langer doorsparen voor een betere kwaliteit.
Bubbha Tankdrum
Boris maakt met de hand de tankdrums. Deze kunnen alleen op bestelling worden gemaakt. Hij is via mail in het Engels goed bereikbaar, overlegt alles alvorens hij aan de slag gaat voor je.
Hij biedt zowel kleine als grotere tongdrums, waarbij de grotere ook dubbelzijdig te bespelen zijn.
Wat ik extra bijzonder vind is dat hij de kleine 22 cm tongdrum ook met 10 tongen maakt, waar de meesten die kleine tongdrum op 8 tongen houden. Ook kun je kiezen uit 440 Hz en 432 Hz.
Hij brandt het metaal in verschillende kleuren, je kunt zelf de voorkeur uit de opties bepalen. Ook biedt hij een aantal verschillende toonladders waaruit je kunt kiezen.
Zijn drum klinkt net zo fantastisch als die van Kosmosky!
Er wordt een kleine stoffen rugzak met trekkoorden bijgeleverd en een set rubberen kloppers. Deze drum werd sneller geleverd dan ik had verwacht!
De bestelling is verlopen via Etsy, ik ben zeer tevreden over deze tongdrum-maker uit Slovenië. Extra voordeel is ook dat je geen invoerrechten hoeft te betalen. Behalve de in zijn advertentie genoemde verzendkosten heb je geen bijkomende kosten meer.
Naast zijn Etsy shop heeft Boris ook een Facebook pagina.
Eigen opname met de tongdrum van Bubbha Tankdrums in d majeur: https://www.youtube.com/watch?v=VjFa9GdVh9M
RAV Vast - gekocht via Ebay
RAV Vast is een Russisch bedrijf dat handmatig tongdrums, tongpans en handpans produceert.
Het geluid van de RAV Vast is uitzonderlijk mooi, diep, vol van klank en komt in de richting van het geluid van een handpan.
Er zijn diverse boventonen uit te halen, je kunt ze op veel verschillende manieren met de hand bespelen en het geluid is adembenemend mooi.
Deze zijn zeer goed met de hand te bespelen. Er is intussen een enorm scala aan toonladders beschikbaar. De oude serie lijkt zwart met een rubberen ring. De nieuwere serie heeft een blauwgroene kleur met goudkleurige afwerkingsring.
Uiteraard kun je ze ook met RAV Labs, stokken met 3 verschillende setjes kloppers bespelen.
Ik was diep onder de indruk toen mijn tweedehands exemplaar binnen kwam en ik de tong maar kort kon aanslaan. Een RAV bespelen is voor mij echt een feestje!
Eigen opname met de RAV Vast in Celtic D mineur: https://www.youtube.com/watch?v=ntDpLlD9tr4
Een tas schijnt niet overal standaard bijgeleverd te worden, feitelijk is het een rugzak met stevige banden en een flap die je om kunt klappen met waterafstotende laag.
Bij de RAV hoort ook een echtheidscertificaat met vermelding van de toonladder, productiedatum en naam van degene die 'm gestemd heeft.
Er zijn intussen ook andere opties dan in Rusland (Kazachstan) bestellen, men heeft een magazijn in Amerika en Estland waar ook besteld kan worden. Estland betekent ook dat er geen invoerrechten voor het aanschaffen verschuldigd zijn voor wie binnen Europa bestelt.
Op Ebay zie je veelal Kazachstan als verzendland staan, ik kon de mijne in Duitsland kopen.
Babel Drum - gekocht via Ebay
De Babel Drum is afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk. Deze 30 cm drum van roestvrijstaal heb ik tweedehands op Ebay gescoord.
Het betreft een F majeur toonladder. Een drum met een mooi en zuiver geluid, die ook met de hand goed te bespelen valt.
Babel Drum verkoopt nu niet de handzame drums meer. Wel levert zij muziekinstrumenten voor speelplaatsen en plaatsing in de vrije natuur. Waaronder deze zelfde drum. Zodat mensen uitgenodigd worden om waar dan ook muziek te maken.
Ook hier in Nederland is een verkooppunt van deze muziekinstrumenten om op speelplaatsen en in de natuur te plaatsen.
Ik heb vele You Tube opnamen beluisterd voordat ik tot aankoop ben overgegaan. Hij kwam goed verpakt naar Nederland.
Een opname in de natuur heb ik met deze drum nog niet gemaakt.
Zenko A-Akebono - gekocht via Marktplaats
Deze drum wordt gemaakt door Metal Sound in Frankrijk. Zij hebben diverse soorten toonladders onder de naam Zenko in hun aanbod. Deze Zenko A-Akebono is een Japanse toonladder in C-mineur gestemd.
Het is een stevige roestvrijstalen drum, nogal zwaar, voorzien van een degelijke tas. De set is uitbreidbaar met speciale kloppers van Metal Sound. Het is een drum met een diameter van ca. 30 cm.
De drum is ook met de hand te bespelen.
Echter omdat ik zelf wat moeite heb met de aanslag van de duim, vind ik het persoonlijk prettiger deze met kloppers te bespelen. Dan komt een voller geluid eruit. Wat het instrument recht doet in zijn klank.
Intussen is er sinds kort ook een nieuwe serie Zenko drums op de markt in de natuurelementen. Aqua, Terra, Aria en Ignis. Elk met een kleur rand die correspondeert met de natuurelementen. Ze zien er mooi uit en hebben een doorsnede van 22 cm.
Met deze drum heb ik nog geen opnamen in de natuur gemaakt.
Kosmosky - gekocht via Etsy.com
Deze drums worden gemaakt door het Kosmosky Team in Rusland.
Vaklieden die zijn begonnen met het maken van hun eerste drums van olievaten. Nu al jaren over zijn gestapt naar koolstofstaal en ware kunstwerken maken van de drums die zij afleveren.
Ze bieden een keur aan gravures op de drums, zowel enkel- als dubbelzijdig.
Hebben ook nieuwe varianten op de basis tongdrum bedacht, zoals de DVU-tones met inkepingen in de tongen, een tongdrum met houten onderzijde , tritones, de New Wave 15, opties om aan te sluiten op versterker. Naast dit alles maken zij ook zelf handpans!
De gravures maken het niet alleen geweldig om te zien, het geluid is ook fantastisch!
Ze klinken lang door na het aanraken van de tongen.
Een eigen opname met de E-mineur (Travel) tongue drum: https://www.youtube.com/watch?v=KLj6dCIAKek
Deze opname is in combinatie met een mini drum gemaakt die in G-majeur is gestemd.
Het geluidsverschil is duidelijk te horen.
Zuivere langklinkende tonen zijn van de Travel tongdrum van Kosmosky.
Let echter op, bij verzending vanuit Rusland is men invoerrechten verschuldigd. Dat wordt via de douane geregeld en komt dus boven op de prijs van de gekozen drum en verzending.
Desalniettemin vind ik de drums dan nog steeds hun prijs meer dan waard!
Geweldig in geluid én uiterlijk.